Επιτάχυνση της καινοτομίας στις δημόσιες επιχειρήσεις, Thessaloniki Summit 2020

Ομιλία της Διευθύνουσας Συμβούλου της ΕΕΣΥΠ, Ράνιας Αικατερινάρη στο Thessaloniki Summit 2020

1. Γενικά, ποια είναι η στρατηγική της ΕΕΣΥΠ σε όρους ψηφιακού μετασχηματισμού και ανάπτυξης καινοτομίας και τι έχει γίνει ως σήμερα;

O ψηφιακός μετασχηματισμός και η καλλιέργεια μίας ισχυρής κουλτούρας καινοτομίας τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, είναι βασικό ζητούμενο παγκοσμίως σήμερα.

Για εμάς λοιπόν στην ΕΕΣΥΠ ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι κεντρικός πυλώνας της στρατηγικής μας. Στις τεχνολογίες άμεσου ενδιαφέροντος των εταιρειών μας, συγκαταλέγονται η ηλεκτροκίνηση και έξυπνη κινητικότητα, η επιχειρηματική ευφυία για τη λειτουργία και λήψη καλύτερων αποφάσεων, οι έξυπνοι μετρητές και έξυπνοι αισθητήρες για δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρισμού, οι εφαρμογές για έξυπνα κτίρια και υποδομές, η αυτοματοποίηση διεργασιών, ψηφιακές λειτουργίες προληπτικής συντήρησης, διαδικασίες και λύσεις κυβερνοασφάλειας, λύσεις κυκλικής οικονομίας και μείωσης ενεργειακού αποτυπώματος, κ.α.

Πως λοιπόν σκοπεύουμε να το πετύχουμε και τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα

  • Συνεργαζόμαστε στενά με τις εταιρείες μας προκειμένου για τη διαμόρφωση και επικαιροποίηση ψηφιακής στρατηγικής για κάθε μια από αυτές, εναρμονισμένης με την επιχειρηματική στρατηγική τους και τις κλαδικές εξελίξεις.
  • Σημαντική πρωτοβουλία μας αποτελεί η σύσταση, από το 2019, του Δικτύου Καινοτομίας της ΕΕΣΥΠ ως πλατφόρμα επικοινωνίας, διάδρασης και ανταλλαγής τεχνογνωσίας των εταιρειών του ευρύτερου δημόσιου τομέα με προσωπικότητες του διεθνούς ακαδημαϊκού χώρου αλλά και καινοτόμες επιχειρήσεις, start ups εταιρειών, κλπ.
  • Εντάσσουμε την ΕΕΣΥΠ και τις θυγατρικές της σε κοινοπραξίες ψηφιακής καινοτομίας. Μέσω συνεργασιών με φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς, φορείς διαχείρισης επενδύσεων και εταιρείες του ιδιωτικού τομέα σχεδιάζουμε δράσεις ‘δοκιμής πριν την επένδυση’ (test before invest) για καινοτόμες ψηφιακές λύσεις, διοργάνωσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά και συστηματικής δικτύωσης για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας,
  • Εργαζόμαστε για τη διαμόρφωση ‘έξυπνων’ πόλεων και τις έξυπνες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας
  • Υλοποιούμε σύστημα γεωγραφικής πληροφορίας (GIS) στο οποίο στοχεύουμε να αποτυπωθεί η ακίνητη περιουσία των θυγατρικών μας, συνοδευτικά με σημεία ενδιαφέροντος τα οποία ενδεχομένως αφορούν επενδυτές, αλλά και τους απλούς πολίτες.

2. Σε τι ύψος ανέρχονται οι επενδύσεις που πραγματοποιούν πάνω στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την καινοτομία οι εταιρείες που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της ΕΕΣΥΠ; 

Οι επενδύσεις που υλοποιούνται και σχεδιάζονται όσο αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών της ΕΕΣΥΠ ξεπερνούν τα 200 εκ. ευρώ. Σε αυτές περιλαμβάνονται επενδύσεις που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων, των εμπλουτισμό των δικτύων και υποδομών με νέες ψηφιακές δυνατότητες, την μεγαλύτερη αυτοματοποίηση, την ανάπτυξη νέων ψηφιακών υπηρεσιών, την εκπαίδευση και ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στους εργαζομένους των δημόσιων επιχειρήσεων, κα.

3. Επειδή ακούμε για ψηφιακό μετασχηματισμό, αλλά δεν είναι πάντα ξεκάθαρο τι σημαίνει αυτό για τον πολίτη, θα μπορούσατε να δώσετε παραδείγματα συγκεκριμένων πρότζεκτ και πώς επηρεάζουν αυτά την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον;

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στις δημόσιες επιχειρήσεις σημαίνει περισσότερο αποδοτική λειτουργία πρακτικά με εξοικονόμηση πόρων αλλά και λιγότερες βλάβες, νέα κανάλια και δυνατότητες εξυπηρέτησης των καταναλωτών και γενικότερα βελτίωση της εμπειρίας του πολίτη.

Για παράδειγμα, στον τομέα παροχής υπηρεσιών νερού και αποχέτευσης, ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας και διαχείρισης των δικτύων και υδάτινων πόρων επιτρέπει (με τη χρήση αισθητήρων, μετρητών και ευφυών πληροφοριακών συστημάτων) την έγκαιρη ανίχνευση βλαβών και διαρροών.

Στο χώρο των αστικών συγκοινωνιών, η αξιοποίηση δεδομένων από τα συστήματα τηλεματικής που παρέχουν πληροφόρηση για τα δρομολόγια και τις συνθήκες διεξαγωγής τους σε συνδυασμό με άλλα δεδομένα για τις εκάστοτε κυκλοφοριακές συνθήκες, μπορούν να αξιοποιηθούν με την υλοποίηση έξυπνων υπηρεσιών μετακίνησης που συνδυάζουν τις αστικές συγκοινωνίες με άλλα μέσα μεταφοράς στην πόλη (π.χ. ‘ελαφριά’ ηλεκτρικά οχήματα). Άλλο πολύ επίκαιρο παράδειγμα είναι η εισαγωγή της ηλεκτροκίνησης, η οποία αναμένεται να μετασχηματίσει το τοπίο των αστικών συγκοινωνιών αλλά και τις συνθήκες μετακίνησης και ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα, ενώ ταυτόχρονα θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον.

Γενικότερα, οι σύγχρονες ψηφιακές υπηρεσίες που αναπτύσσουν οι δημόσιες επιχειρήσεις, επιτρέπουν στους πολίτες να λαμβάνουν στο κινητό τους τηλέφωνο πληροφορίες για τη χρήση και τις επιλογές ενεργοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών, να διαμορφώνουν προσωποποιημένα πακέτα/προϊόντα, να αλληλοεπιδρούν με τις εταιρείες παροχής των υπηρεσιών για τα αιτήματα ή ερωτήματά τους, να ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για το κόστος των υπηρεσιών και τις οφειλές τους, να λαμβάνουν έγκυρη ενημέρωση για έκτακτα γεγονότα ή συνθήκες που επηρεάζουν τη λήψη υπηρεσιών (π.χ. συντήρηση στα δίκτυα ύδρευσης).

4. Φαντάζομαι πως υπάρχουν προβλήματα στην εφαρμογή αυτής της στρατηγικής. Ποια θα λέγατε πως είναι τα κυριότερα; Πόσο γρήγορα μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;

  • Οι δημόσιες επιχειρήσεις έχουν λειτουργήσει ως μονοπώλια με την παροχή υπηρεσιών σε τοπική ή εθνική εμβέλεια και μόνο και επομένως σε συνθήκες «ασφάλειας» και με όρους δημόσιου τομέα. Σε αυτό το πλαίσιο δεν υφίστανται οι ευνοϊκότερες προϋποθέσεις και τα κίνητρα ανάπτυξης της καινοτομίας.
  • Στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, όπως σε κάθε μετασχηματισμό, παρουσιάζονται και φαινόμενα αντίστασης καθώς η εισαγωγή νέων τεχνολογιών σημαίνει μετάβαση σε νέα λειτουργικά μοντέλα που απαιτούν σημαντική επένδυση σε χρόνο, και άρα δημιουργούν συνήθως σε παλαιότερης γενιάς εργαζομένους μια επιφυλακτικότητα, ίσως και φόβο απώλειας της εργασίας τους ή θέματα προσωπικών δεδομένων.
  • Το πλαίσιο εκτέλεσης δημόσιων έργων στη χώρα μας πολλές φορές επίσης είναι ανασταλτικός παράγοντας εάν μιλάμε για την ανάπτυξη και υλοποίηση καινοτόμων λύσεων σε μεγάλη κλίμακα από τις δημόσιες επιχειρήσεις.
  • Προφανώς σημαντικές ελλείψεις παρουσιάζονται στην σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή προκειμένου για το σχεδιασμό, την δοκιμή στο πεδίο και την αξιολόγηση λύσεων πριν την ευρεία υιοθέτησή τους.
  • Τέλος τα δεδομένα και τα συστήματα επιχειρηματικής ευφυΐας, έχουν ως στόχο με το πάτημα ενός κουμπιού να αναδεικνύουν αλήθειες και δείκτες για μια εταιρεία ή μια διοίκηση. Η έκθεση τέτοιων δεδομένων δεν αντιμετωπίζεται πάντα με συμπάθεια, είναι ωστόσο απαραίτητη στην σημερινή 4η γενιά της βιομηχανικής επανάστασης όπου κυριαρχούν τα δεδομένα.

Εκτιμούμε ότι η επόμενη διετία θα είναι καθοριστική καθώς η ταχεία διείσδυση τεχνολογιών όπως το cloud, η τεχνητή νοημοσύνη και το 5G μπορούν να μεταλλάξουν δομικά και λειτουργικά τις υποδομές και υπηρεσίες των εταιριών μας και παρουσιάζουν σημαντικές ευκαιρίες για βελτίωση της απόδοσης και νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Στην ΕΕΣΥΠ εργαζόμαστε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση με δεδομένα τις παρούσες συνθήκες στην ελληνική και παγκόσμια αγορά. Καταλυτική είναι και η προσπάθεια της κυβέρνησης. για περισσότερο ψηφιακό κράτος με κατευθυντήριες αρχές όπως οι εξ’ ορισμού ψηφιακές και διακαναλικές υπηρεσίες, η διαλειτουργικότητα, ο πολιτοκεντρικός σχεδιασμός υπηρεσιών, η ανοιχτή διάθεση και επαναχρησιμοποίηση δημόσιων δεδομένων κ.α.

5. Στην Ελλάδα αναπτύξαμε μια πολύ καινοτόμο προσέγγιση στο θέμα του 5G, αφού, αξιοποιώντας το 25% των εσόδων από τη διάθεση του φάσματος 5G, η ΕΕΣΥΠ θα χρηματοδοτήσει μέσω του ΦΑΙΣΤΟΣ νέες επενδύσεις σχετικές με τις εφαρμογές πάνω στα δίκτυα πέμπτης γενιάς σε startups, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Πού βρίσκεται σήμερα ο σχεδιασμός για το ΦΑΙΣΤΟΣ; Πως μπορούν να επωφεληθούν οι δημόσιες επιχειρήσεις από την παροχή τέτοιων υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας ?

Στην ΕΕΣΥΠ αναγνωρίζουμε τη σημασία του εγχειρήματος και προετοιμαζόμαστε εντατικά για την ενεργοποίηση του ΦΑΙΣΤΟΣ, προϋπόθεση του οποίου είναι η ίδρυση και λειτουργία της άμεσης θυγατρικής μας, «5G Συμμετοχών Α.Ε.». Πρόκειται για τη διαχειρίστρια εταιρεία του ταμείου, η οποία λειτουργώντας με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια αλλά και βέλτιστους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, θα αναλάβει το βάρος της πραγματοποίησης των επενδύσεων αρχικά, και της από-επένδυσης στη συνέχεια, καθόσον η χρονική διάρκεια του ΦΑΙΣΤΟΣ έχει οριστεί από τη νομοθεσία στα 5+5 έτη. Στην προκειμένη χρονική στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο ίδρυσης της εταιρείας, τηρώντας ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα ώστε να είναι όλα λειτουργικά όταν τα προς επένδυση κεφάλαια γίνουν διαθέσιμα.

Όσο αφορά συγκεκριμένα τα δίκτυα υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, οι τεχνολογίες 5G θα προσθέσουν σημαντικές δυνατότητες και αναμένεται να καθορίσουν το μέλλον ολόκληρων τομέων όπως η ενέργεια, οι μεταφορές και η προμήθεια αγαθών. Οι δημόσιες υπηρεσίες μπορούν να ενταχθούν, αξιοποιώντας τις προηγμένες τεχνολογικές δυνατότητες του 5G, σε λύσεις «έξυπνης» πόλης (“smart city”) παρέχοντας μια ενιαία διαδρομή πελάτη (customer journey) όσο αφορά δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες. Μέσω της διαχείρισης του ΦΑΙΣΤΟΣ αλλά και της ενεργού συμμετοχής των εταιρειών μας στην ανάπτυξη τεχνολογικών και λύσεων 5G, συνεισφέρουμε ουσιαστικά στην παραγωγή τεχνολογίας και την ενίσχυση της ψηφιακής ανταγωνιστικότητας της χώρας.

SWITCH THE LANGUAGE